باغ موزه دفاع مقدس همدان با بهره گیری از تکنولوژی‌های مدرن و با همکاری مهندسانی از کشور کره شمالی در یکی از نقاط خوش آب و هوای همدان واقع شده است.
محوطه بیرونی موزه علاوه بر مجموعه دیدنی‌های موزه، با تجهیزات نظامی، تندیس مقدس تعدادی از فرماندهان شهید، مجموعه‌های تفریحی مثل آب نما به گونه خاصی طراحی شده و در شب‌ها صحنه‌های بسیار نورانی و دلپذیری را برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند.
این موزه قدمی هرچند کوچک، در راستای زنده نگاه داشتن یاد و خاطره شهدای هشت سال دفاع مقدس و پایداری بعد از جنگ تحمیلی دلیر مردان عرصه مقاومت و ایثار و از آن مهم‌تر قدم نهادن در راه سرخ شهادت و ایستادگی است که دلاوری‌های بزرگمردان این خطه را به تصویر کشیده است.
این موزه عظیم در منطقه عباس آباد همدان و در سمت راست ورودی بلوار کولاب همدان ساخته شده که حیاط بزرگ آن، خود به تنهایی یک باغ موزه ارزشمند و قابل توجه است.
به غیر از ادوات نظامی که به معمول چنین فضاهایی همواره در اطراف قرار می گیرد، مجسمه های ارزشمند و تحسین برانگیزی نیز با ظرافت و حوصله ساخته و در جای مناسبی قرار گرفته است.
در مسیر منتهی به ورودی موزه و در قسمت مرکزی باغ تندیس سرداران جنگی دیده می شود که در انتهای این راهرو اسامی هشت هزار شهید استان همدان بر روی دیوارۀ قسمت فوقانی موزه، هر کدام بر روی تکه سنگی نوشته شده است.
در ورود به سالن باغ موزه راهرویی وجود دارد که در اطراف آن اسنادی از جنگ و نوشته هایی در رابطه با آن از بزرگان قرار گرفته است و در ادامه جایگاه شهید گمنام قرار دارد.
این فضا با توجه به ضریحی که در سمت چپ قرار دارد و جنس سنگ استفاده شده در ساخت آن یادآور حرم امام رضا(ع) است.
در ادامه مسیر مخاطب ناگاه با تاریخ چندهزارۀ ایران به شکلی بسیار چکیده مواجه می‌شود و نقشه کشورش را در دوران هخامنشیان که اوج اقتدار تاریخی ایران بوده می بیند و در ادامه نقشه کشور در دوره های مختلف و نحوه زوال آن بخصوص در دوران قاجاریه را مشاهده می کند.
در نهایت و در ادامه روند تاریخی نیز شاهد جنگ تحمیلی هستیم و اینکه عراق چطور حریم مرزی ایران را شکست و رزمندگان در هشت سال کمترین امتیازی به این دولت ندادند.
در ادامه نیز با آورده شدن اسنادی نحوۀ همکاری کشورهای مختلف با عراق و شکل تجهیز آن نیز در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
با عبور از راهروهای این موزه در گوشه ای از دیوار، با بلوکهای قدیمی ای مواجه میشوید که به یادگار از بیمارستان دست نخورده که در 13 سال تلاش به فضای فعلی تبدیل شده، باقی مانده است.
بازسازی کوچه ای از خرمشهر که بر روی یکی از دیواره ها ی آن نوشته “آمده ایم که بمانیم” به زبان عربی دیده می‌شود از دیگر زیبایی های این باغ موزه است.
یک کلاس درس پس از بمباران نیز در همین راهرو بازسازی شده و از صدا و نور در آن برای انتقال پیام استفاده شده است. به طوری که پس از صدای زنگ صدای کلاس درسی را می‌شنویم که در آن معلمی برای دانش آموزان دختر درس می‌دهد و ناگاه صدای آژیر خطر و سپس انفجار فضا را درهم می‌کوبد.
در یکی از غرفه‌های ابتدایی نحوه سوخت گیری هوایی، هواپیماهای شناسایی و انواع هواپیماهای جنگنده به صورت ماکت و با کمک عکس به نمایش درآمده است.
در قسمتهای مختلف موزه بخشهایی برای معرفی عملیات های مهم دوران دفاع مقدس اختصاص پیدا کرده است. در ادامه مسیر بر روی دیوارهای موزه در یک نگاه ایران در طی 2500 سال پیش دیده می شود.
از دوران امپراطوری هخامنشیان تا شکست و زبونی پادشاهان قاجار و پهلوی که قطعه قطعه این مرز و بوم را به حراج گذاشتند و این نقشه، گواه روشنی برای مردم بیدار این زمان است.
در ادامه، در سویی دیگر، نقشه ای از جوشش اقتدار و عزت است که فرزندان رشید هابیل، پایه های کاخ های قابیلیان را از جا کنده و به حکومت 2500 ساله پادشاهی پایان دادند.
در این نقشه، نمایی از سقوط شاه، گلستان انقلاب، تلاش شاه و غرب در براندازی انقلاب، پیوند با نهضت عاشورا، بدرقه ها و اعزام به جبهه، شکست دشمن و پایان جنگ و بازگشت آزادگان و در آخر نمایی از سازندگی به تصویر کشیده شده است.
می‌توان باغ موزه دفاع مقدس استان همدان را یکی از آثار منحصر به فرد کشور دانست که حرکتی جدی و فرهنگی در زمینه به تصویر کشیدن دوران جهاد و حماسه در این کشور است.
